1. Vị trí địa lý
Quảng Ninh nằm ở miền Bắc của Việt Nam, là tỉnh ven biển địa đầu vùng Đông Bắc Bộ. Lãnh thổ trải theo hướng đông bắc – tây nam. Quảng Ninh nằm cách thủ đô Hà Nội 125 km về phía Đông.
- Phía bắc giáp với Trung Quốc kết nối qua cửa khẩu quốc tế Móng Cái.
- Phía đông và nam giáp với vịnh Bắc Bộ.
- Phía tây bắc giáp với tỉnh Lạng Sơn và tỉnh Bắc Giang.
- Phía tây nam giáp với tỉnh Hải Dương và tỉnh Hải Phòng.
Diện tích tự nhiên toàn tỉnh Quảng Ninh là 611.081,3 ha (số liệu năm 1998). Trong đó đất nông nghiệp 243.833,2 ha, đất chuyên dùng 36.513 ha, đất ở 6.815,9 ha, đất chưa sử dụng 268.158,3 ha.
2. Địa hình tự nhiên
Quảng Ninh là tỉnh miền núi, trung du nằm ở vùng duyên hải, với hơn 80% đất đai là đồi núi. Trong đó, có hơn hai nghìn hòn đảo núi đá vôi nổi trên mặt biển, phần lớn trong số đó chưa được đặt tên. Địa hình của tỉnh đa dạng, có thể chia thành 3 vùng gồm có: Vùng núi; Vùng trung du và đồng bằng ven biển; Vùng biển và hải đảo. Trong đó, vùng núi có diện tích gần 3.000 km², chiếm 41%; vùng hải đảo 619 km², khoảng 10,0%.
3. Khí hậu Quảng Ninh
Quảng Ninh nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới có mùa hạ nóng ẩm, mưa nhiều; mùa đông lạnh, ít mưa và tính nhiệt đới nóng ẩm là phổ biến. Do ảnh hưởng bởi hoàn lưu gió mùa nên khí hậu bị phân hoá thành hai mùa: mùa hạ nóng ẩm với mùa mưa, mùa đông lạnh với mùa khô.
- Về nhiệt độ: là tỉnh có nền nhiệt độ cao, nhiệt độ trung bình trong năm từ 21 – 23oC, có sự chênh lệch giữa các mùa, giữa vùng đồi núi với vùng ven biển.
- Mưa: là tỉnh có lượng mưa nhiều, tập trung chủ yếu vào mùa hạ (chiếm tới 85% lượng mưa cả năm), lượng mưa trung bình hàng năm 1.995mm. Lượng mưa ở các vùng cũng khác nhau.
- Gió: Quảng Ninh chịu ảnh hưởng sâu sắc của chế độ gió mùa. Gió mùa hạ thổi từ tháng 5 đến tháng 10, hướng đông nam, gây mưa lớn cho nhiều khu vực của tỉnh.
4. Con người Quảng Ninh
Đặc trưng con người Quảng Ninh là gì? Có lẽ đó chính là sự kết hợp giữa Văn hoá biển (những giá trị truyền thống, bản địa như hào sảng, lành mạnh, thân thiện) với Văn hoá công nhân mỏ (những giá trị mới, sáng tạo, văn minh).
Văn hoá biển - ấy là những giá trị truyền thống được kế thừa qua hàng ngàn năm kể từ khi người Việt từ thời đại đồ đá đến định cư ở Hạ Long để cho ra đời Văn hoá Hạ Long (cách ngày nay 4.500 - 3.500 năm) mà hậu duệ của họ từng được Đại Nam Nhất thống chí chép là tục “ưa mạnh tợn” và tiếp nối cho đến nay. “Ăn sóng, nói gió” nhưng người Quảng Ninh rất thân thiện, hào sảng, mến khách. Những câu chuyện “nhặt được của rơi trả lại người mất”, “đêm ngủ không cần khoá cửa” trở nên rất bình thường khi du khách đến Cô Tô, Ngọc Vừng, Cái Chiên...
5. Di tích lịch sử - Văn hóa - Danh lam thắng cảnh
Quảng Ninh có hơn 600 di tích lịch sử, văn hoá, nghệ thuật... gắn với nhiều lễ hội truyền thống, trong đó có những di tích nổi tiếng của quốc gia như chùa Yên Tử, đền Cửa Ông, di tích lịch sử Bạch Đằng, khu di tích Nhà Trần…
Quảng Ninh có hàng trăm di sản văn hoá phi vật thể, trong đó có 4 di sản đã được đưa vào danh mục Di sản văn hoá phi vật thể quốc gia, gồm: Nghi lễ then cổ của người Tày (Bình Liêu), hát nhà tơ - hát (múa) cửa đình, lễ hội đền Cửa Ông (Cẩm Phả), lễ hội miếu Tiên Công (Quảng Yên).
Không chỉ có truyền thống lịch sử hào hùng cùng những nét đẹp trong văn hóa, Quảng Ninh còn được thiên nhiên ưu đãi ban tặng nhiều cảnh đẹp như vịnh Hạ Long, đảo Cô Tô, Quan Lạn, Bình Liêu… Trong đó có vịnh Hạ Long là điểm đã được UNESCO 2 lần công nhận là di sản thiên nhiên thế giới. Với những kiến tạo tuyệt vời của tạo hóa, vịnh Hạ Long đã thực sự trở thành một điểm đến được yêu thích trên bản đồ du lịch thế giới và có thể chinh phục mọi du khách.
